ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
«Αύγουστέ μου καλέ μήνα να ‘σουν δυο φορές το χρόνο». Μπαίνει ο Αύγουστος και τα σύκα μελωμένα, φλαμπουριανά, βασιλικά και δηνιακά (τηνιακά), περιμένουν έτοιμα να κοπούν το πρωί με τη δροσιά. Οι πρώτοι τσαμπάτοι και τ’ άλλα πρωιμάδια κρέμονται στα κλίματα έτοιμοι να προσφέρουν τη γλυκιά τους γεύση. Σε λίγο οι απλωταριές από αγούδουρα θα στρωθούν για να δεχθούν τα κουνάλια, που θα ξεραθούν και θ’αποτελέσουν πολύτιμη τροφή για όλο το χρόνο. Όσα περισσέψουν, θα ανακατωθούν με πίτουρα και νερό ή τυρόλα για να παχύνουν το χοιρινό που θα σφαχτεί σε λίγες βδομάδες. Ώριμα είναι και τα αμύγδαλα. Σε λίγο θα μαζευτούν, θα καθαριστούν και θ’ απλωθούν στα δώματα να στεγνώσουν. Ξεχωρίζουν τα νυχάτα με λεπτό φλούδι που συνθλίβεται με το χέρι. Είναι η πιο εκλεκτή ποικιλία. Ο καρπός ψιλοκομμένος θα μπει στα γλυκά των Χριστουγέννων, ξεροτήγανα και μελομακάρονα. Μέλι και αμύγδαλα θα δώσει κι ο παπάς στο ανδρόγυνο κατά τη στέψη του στην εκκλησιά.
Στο διαιτολόγιο τις δύο πρώτες εβδομάδες κυριαρχεί η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου κατά την οποία επιτρέπεται η βρώση των ψαριών. Στις δεκαπέντε του μήνα η μεγάλη γιορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου. Στο νησί δεσπόζει το μεγάλο πανηγύρι της Μεγαλόχαρης στην Κανάλα, σήμα κατατεθέν όλων των Θερμιωτών, όπου πρωτοστατεί ο Σύνδεσμος Δρυοπιδέων. Ωραία και τα μικρότερα πανηγύρια της Στρατολάτισσας, της Παναγιάς του Νίκους και οκτώ μέρες αργότερα της Παναγιάς της Φλαμπουριανής.
Χταπόδι ξιδάτο
Αφού νεροβράσουμε το χταπόδι, το στραγγίζουμε, το κόβουμε κομμάτια και το βάζουμε στο ξίδι.
Χταπόδι με μακαρονάκι κοφτό
Κόβουμε το χταπόδι σε μεγάλα κομμάτια και το βάζουμε να βράσει ώσπου να πιει το ζουμί του. Ρίχνουμε το λάδι και το κρεμμύδι ψιλοκομμένο και τα καβουρντίζουμε, γυρίζοντάς τα συνεχώς. Προσθέτουμε ντομάτα, πιπέρι, άνηθο και νερό και αφήνουμε το χταπόδι να βράσει. Μόλις μαλακώσει, προσθέτουμε το ανάλογο νερό και ρίχνουμε το μακαρονάκι.
Προαιρετικά, πριν ρίξουμε τις ντομάτες, μπορούμε να σβήσουμε το κάβουρντισμένο χταπόδι με λίγο κρασί.
Χταπόδι στιφάδο
Κόβουμε το χταπόδι σε κομμάτια και τα βάζουμε μαζί με τα κρεμμύδια κομμένα σε φέτες και σκόρδα να καβουρντιστούν. Σβήνουμε με λίγο κρασί, προσθέτουμε ντομάτα, πιπέρι, ένα φύλλο δάφνης και λίγο νερό και αφήνουμε το χταπόδι να βράσει και να μείνει με ελάχιστη σάλτσα.
Παπαγιαχνί
Τσιγαρίζουμε ένα ψιλοκομμένο κρεμμύδι και προσθέτουμε δυο πατάτες και δυο κολοκύθια κομμένα στη μέση. Αφού τσιγαριστούν, ρίχνουμε φρέσκες ντομάτες τριμμένες στον τρίφτη, αλάτι, πιπέρι και μπαχάρι σε κόκκους. Στο τέλος ρίχνουμε και τα ψάρια (σκορπίνες, σαβρίδια, μπακαλιάρους, γόπες), πρώτα όσα χρειάζονται περισσότερο βράσιμο και στη συνέχεια τα υπόλοιπα. Τα αφήνουμε να βράσουν και να μείνουν με λίγο ζουμί. Το φαγητό αυτό συνήθως το ‘φτιαχναν οι ψαράδες στο καΐκι.
Κακαβιά
Βάζουμε μικρά κρεμμύδια και μια ώριμη ντομάτα κομμένη στα τέσσερα να νεροβράσουν μαζί με λίγο σέλινο. Αφού πάρουν μερικές βράσεις προσθέτουμε τις πατάτες και, όταν αυτές μισοβράσουν, ρίχνουμε τα ψάρια, και τα αφήνουμε να βράσουν χωρίς να σκεπάσουμε το καζάνι, για να μην «μπουφιάσουν» τα ψάρια. Προς το τέλος ρίχνουμε και το λάδι. Σερβίρουμε τα ψάρια σε μια πιατέλα και γύρω-γύρω τα λαχανικά, προσθέτοντας λίγο λάδι. Στο ζουμί λιώνουμε μια δυο πατάτες και αφού το σουρώσουμε το σερβίρουμε. Αντί για ντομάτα μπορούμε να στύψουμε λεμόνι.
Επειδή τα ψάρια δεν ήταν πάντα διαθέσιμα, τα υποκαθιστούσαν συχνά με παστό μπακαλιάρο. Τα τηγανητά μπακαλιαράκια με σκορδαλιά τα ’τρωγαν στις γιορτές και τα ’παιρναν μαζί τους στα πανηγύρια.
Μπακαλιάρος με κρεμμύδια
Τσιγαρίζουμε μπόλικα κρεμμύδια κομμένα σε φέτες και σκόρδο και τα σβήνουμε με λίγο κρασί. Προσθέτουμε τον πελτέ διαλυμένο σε νερό. Αφού τα σιγοβράσουμε για λίγο, ρίχνουμε τα κομμάτια του ξαρμυρισμένου μπακαλιάρου και αφήνουμε το φαγητό να βράσει σε σιγανή φωτιά. Κατά διαστήματα κουνάμε το καζάνι για να μην κολλήσει το φαΐ. Δεν το ανακατεύουμε για να μη διαλυθεί ο μπακαλιάρος.
Μπακαλιάρος με πατάτες γιαχνί
Φτιάχνουμε τις πατάτες γιαχνί και στο τέλος βάζουμε πάνω τους κομμάτια ξαρμυρισμένου μπακαλιάρου. Αν χρειαστεί, προσθέτουμε και λίγο νερό. Αφήνουμε το φαΐ να γίνει και να μείνει μόνο με το λάδι του.
Του An Γιάννη του Προδρόμου που γιορτάζεται στις 29 Αυγούστου είναι ημέρα νηστείας. Σ’ όλα τα θερμιώτικα σπίτια μαγειρεύουν ρεβύθια στο φούρνο, σε πήλινο τσουκάλι. Ρεβύθια στο φούρνο έβαζαν και όλο το χειμώνα, τα Σάββατα που έψηναν και το ψωμί.
Ρεβύθια του φούρνου
Αποβραδίς βάζουμε στο νερό 1/2 κιλό ρεβύθια και τα αφήνουμε όλη τη νύχτα να μουλιάσουν. Την άλλη μέρα τα βγάζουμε από το νερό και τ’ απλώνουμε σ’ ένα ταψί προσθέτοντας μια κουταλιά σόδα. Τ’ ανακατεύουμε και αφού τ’ αφήσουμε καμιά ώρα στη σόδα τα ξεπλένουμε με άφθονο νερό. Τα σουρώνουμε και τα βάζουμε στο τσουκάλι με αλάτι, πιπέρι, λάδι, 5-6 κρεμμύδια κομμένα σε φέτες και 2 λίτρα νερό. Κλείνουμε το τσουκάλι αεροστεγώς με ζυμάρι και τα βάζουμε στο φούρνο να ψηθούν σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία όλη τη νύχτα.
Από το Ημερολόγιο έτους 2009 του Συνδέσμου Δρυοπιδέων